Lovely Linde

Mijn twee favoriete geuren in de zomer moeten wel lindebloesem en kamperfoelie zijn. De kruidige geur van kamperfoelie vergezelde zwoele zomeravonden bij het trapje van mijn eerste echte huurhuis. De plek waar ik jaren geleden serieus begon met tuinieren. Wanneer de kamperfoelie bloeide was het echt zomer. Bloeiende lindebomen met trossen bedwelmend zoete bloemen horen daar tegenwoordig ook bij. Als de rij lindebomen tegenover mijn huidige huis bloeien, komt de geur je al van verre tegemoet.

Het is juni of juli als de linde bloeit, de zomerlinde (Tilia platyphyllos) eerder dan de winterlinde (Tilia cordata). Volgens de Germanen zorgde Freya voor de verrukkelijke geur. Freya, de godin van de vruchtbaarheid en liefde, woonde immers in de linde wanneer haar man Odur op reis was. De Kelten plaatsten al lindebomen in hun dorpen of bij hun onderkomens. Er werd rechtgesproken onder de linde. En het vonnis werd er uitgevoerd; ja, de boom deed ook dienst als galg. Maar ook huwelijken werden er voltrokken. De boom gaat vergezeld van een rijke historie aan sagen, mythen en magische gebruiken. En wie kent niet een dorp of stad waar een lindeboom is geplant bij een gebeurtenis rondom het koninklijk huis?

Maar voordat de boom in bloei staat kun je in de vroege lente het jonge, zachte blad van de lindeboom eten. Gewoon zo uit de hand, bij een broodje met kaas als je onderweg bent, of in salades. Gebruik het in warme gerechten als een soort spinazie of doe het in de soep. Groente vol met vitamines en mineralen zo uit de natuur.

In de kruidengeneeskunde wordt vooral gebruik gemaakt van de bloemen.  Je kunt ze heel gemakkelijk zelf oogsten en drogen om er thee van te maken. Oogst hiervoor de net geopende bloemen en het bijbehorende schutblad. Je hele huis zal er van geuren als je ze te drogen legt! Maar je kunt de bloemen ook vers gebruiken, voeg een aantal trosjes aan een kan met drinkwater toe voor een verrassende smaak. En natuurlijk kun je van de verse bloemen thee zetten. Laat het gekookte water eerst wel even een beetje afkoelen voordat je er thee van maakt.  Zo voorkom je dat de bloemen verbranden of ‘doodslaan’. Ook siroop kun je ervan maken.

Lindebloesem is heilzaam bij griep, verkoudheid en koorts, want het werkt zweetdrijvend, koortswerend en desinfecterend.  Het is ook fijn om te gebruiken bij stress, als je je onrustig, vermoeid of angstig voelt. Of als je last hebt van hoofdpijn of maagkrampen. Het is ook ontkrampend voor de longen en in te zetten bij hoest of bronchitis. Door zijn kalmerende werking kun je de thee ook gebruiken bij spierkrampen en hoge bloeddruk. En het helpt afvalstoffen af te voeren via de nieren. Kortom, een hele fijne thee om altijd op voorraad te hebben.

Wanneer het blad en de bloemen al lang zijn verdwenen kun je ook nog genieten van deze boom. Als je van een afstand kijkt naar de kroon zie je een hartvormig silhouette. Dezelfde vorm vindt je terug in het blad. Voel je een verkoudheid of griep opkomen of zit je in een winterdip, neem dan een kop warme en smakelijke lindethee. Want zeg nou zelf; thee van een boom met hartvormig blad, dat moet toch troost bieden?


Verrukkelucke vlier

 

Elk voorjaar als ik mijn vlier snoei -ik heb er zeker 24 in mijn vliertunnel- voel ik hoe ze me gadeslaan. ‘Je let wel een beetje op, hè?’ lijken ze te zeggen…

Vlier is omgeven met veel mystiek, verhalen en sprookjes. Je hoort je hoed af te nemen voor de vlier, maar is het uit respect voor deze veelzijdige struik of voor de boze geesten die zich erin verschuilen?

Hoe dan ook, deze prachtige heester met zijn heerlijk geurende, roomwitte bloemschermen in de late lente verdient alle lof. Op een warme lentedag doe ik de schermen samen met citroenschijfjes in koud water, verkoelend, zweetdrijvend en lekker! Vlierbloesemschermen kun je vers en gedroogd gebruiken in thee. Let tijdens het plukken eens op hoe zacht je huid wordt van het groengele stuifmeel. Droog de schermen op zijn kop op bakpapier voor behoud van dit zachtgele goud. Alleen de gedroogde bloemetjes gebruiken geeft de lekkerste thee.

Niet alleen van de bloesem ook van de bessen kun je siroop maken. Gebruik hiervoor alleen de zwarte bessen en combineer dit eens met gember, kaneelstokjes en kruidnagels en uiteraard suiker of honing. Een heerlijke siroop bij verkoudheid, keelpijn en hoest. Eet vlierbessen niet rauw, maar kook en zeef ze eerst, zodat het blauwzuur verdwijnt.

Vlierbessen zijn net als de bloesem goed bij griep en verkoudheid en verhogen de weerstand. Vlierbloemetjes zijn slijmoplossend, ontstekingsremmend en infectiewerend. De bessen bevatten o.a. antioxidanten waaronder anthocyanen en zijn licht vochtafdrijvend, antibacterieel en antiviraal. Vlier geeft een ware boost aan je immuunsysteem!  

In dit jaargetijde zit ik graag bij de houtkachel met een hete kop thee. In de kachel echter geen gesnoeid hout van de vlier, want dàt hoort volgens oude gebruiken echt niet.


Daslook - Allium ursinum

Een favoriet kruid van mij! En één van de eerste, echt lekkere groene blaadjes die er te vinden zijn in februari! Daslook, een bolgewasje van zo’n 25 centimeter hoog met witte bloemetjes. Familie van de knoflook. En dat proef je! De hele plant is eetbaar. Je kunt er heerlijke pesto van maken, een soepje of vers gesneden over gerechten doen. 

Daslook is werkzaam op de spijsvertering, verbetert deze en is ontsmettend en wormdrijvend (ook voor dieren).  Een ander groot werkingsgebied is het hart en bloedvatenstelsel. Dan moet je denken aan bijvoorbeeld aderverkalking, hoge bloeddruk of hoog cholesterol. Maar daslook kun je ook inzetten als een lentekuur, het is bloedzuiverend en bevordert galvorming en leverontgifting. Het is gunstig voor de bloedsuikerspiegel. En last but not least: het is immuunstimulerend en fijn bij griep en aandoeningen van de luchtwegen.

Het beste kun je daslook vers eten. Als je het droogt gaat de werkzaamheid een stuk minder worden. Alles is eetbaar van deze plant, dus ook het bolletje (tussen juli-januari).

Een receptje voor pesto:

Ingrediënten:
Handje daslook (20 - 25 blaadjes)
60 gram pijnboompitten
1 dl. goede olijfolie
60 gram oude kaas (Parmezaan o.i.d.)
halve  citroen
zout

Bereidingswijze: Daslook snijden, samen met andere ingrediënten (behalve olijfolie) fijnmalen met staafmixer of keukenmachine.  Dan in gedeelten de olijfolie toevoegen. In potjes overdoen en met een laagje olijfolie ervoor zorgen dat alles onderstaat. Enkele maanden in de koelkast houdbaar. Of invriezen.

Wil je het nog gemakkelijker? Voeg gesneden daslook toe aan een goede kwaliteit olijfolie, laat een maandje trekken (macereren) voor een smakelijke spijsolie.

Maar het meest simpele is nog om het gewoon ‘uit het vuistje’ te eten. Enkele blaadjes per dag.  Doe ik ook :-).